Συχνά ακούμε για τη μοναξιά του δρομέα μεγάλων αποστάσεων. Ταινίες και τραγούδια έχουν γραφτεί μ’ αυτό το θέμα και οι περισσότεροι δρομείς, αν όχι όλοι, έχουμε βιώσει αυτή τη μοναχικότητα σε προπονήσεις ή αγώνες. Μου αρέσει να την ονοματίζω, δημιουργική μοναξιά των δρομέων, γιατί συχνά συνδέεται με όμορφες σκέψεις, εικόνες και ιδέες, που αρκετοί μετουσιώνουν ύστερα, σε δημιουργικά έργα και πράξεις.
Φέτος, στο μαραθώνιο της Θεσσαλονίκης βίωσα πολύ έντονα τη μοναδική και απέραντη μοναξιά του θεατή μεγάλων αποστάσεων. Ακόμη έχω στ’ αυτιά μου τον υπόκωφο θόρυβο του ενός και μόνου χειροκροτήματος, του δικού μου, στον πανέμορφο, άδειο δρόμο της Τσιμισκή. Ένα μοναχικό χειροκρότημα, που σπάνια έβρισκε συντροφιά, και ακούγονταν τόσο παράξενα! Οι χιλιάδες δρομείς πλημμύρισαν τον άδειο από αυτοκίνητα δρόμο, αλλά παρότι οι θεατές ήμασταν πολλοί, υπήρχε μια παράξενη αμηχανία στον κόσμο που έκανε τους περισσότερους απλά παρατηρητές. Χειρότερο ήταν ίσως ότι έκαναν εμένα να νιώθω διαφορετικός και παράξενος επειδή χειροκροτούσα!
Παρότι πλέον είναι οικείο το θέαμα αθλητών που τρέχουν στους δρόμους της χώρας μας, γεγονός ιδιαίτερα αισιόδοξο, και αρκετά παιδιά σταμάτησαν να ρωτούν τους γονείς τους, «Μπαμπά, αυτός γιατί τρέχει;». Η άνθηση του δρομικού κινήματος είναι δεδομένη αλλά εντούτοις, η συμμετοχή του κόσμου και η ηθική ενίσχυση των θεατών προς τους δρομείς μάλλον είναι κάτι που ακόμη μας ξενίζει.
Το συναίσθημα που ένιωσα εκείνη τη μέρα ήταν πραγματικά πρωτόγνωρο. Η αδιαφορία του κόσμου, ακόμη και πριν από την αψίδα τερματισμού των αγώνων ήταν μοναδική. Ελάχιστες ήταν οι φωνές ενθάρρυνσης, πιθανολογώ από δρομείς που τελείωσαν τον αγώνα τους ή ίσως δεν έτρεξαν. Ακόμη πιο σπάνια, η συμμετοχή του περίγυρου στις ζητωκραυγές. Έπρεπε να προσπαθήσει πολύ κάποιος για να συμπαρασύρει τον κόσμο στο χειροκρότημα. Πολλοί δυσανασχετούσαν που έπρεπε να περιμένουν λίγα δευτερόλεπτα για να περάσουν απέναντι.
Μπορεί κάποιοι να εκλαμβάνουν αυτή την αμήχανη σιγή και αδιαφορία ως θετική εξέλιξη της αντίδρασης του κόσμου στο πέρασμα του χρόνου, δεδομένου ότι πριν μερικά χρόνια κάποιοι στην παραλιακή κορόιδευαν και ειρωνεύονταν τους δρομείς που έτρεχαν. Τότε, βέβαια ήμασταν πολλοί λιγότεροι.
Ίσως πάλι να είναι σημάδι των καιρών στη χώρα μας. Να περίμεναν δηλαδή οι θεατές να χειροκροτήσουν μόνο τους δικούς τους συγγενείς και φίλους. Μέσα στο γενικότερο «κλείσιμο» στον εαυτό μας και την περιφρούρηση της οικογένειας και μόνο, πώς θα μπορούσε να εξαιρεθεί αυτό;
Υπό τον υπόκωφο ήχο του χειροκροτήματος μου στ’ αυτιά και την επώδυνη ηχώ στους ήσυχους δρόμους της Θεσσαλονίκης, αυτόματα έγιναν οι συνειρμοί και η σύγκριση, με τον Μαραθώνιο της Οτάβα του Καναδά που έτρεξα πέρυσι. Εκεί, που στα 42,2 χλμ της διαδρομής περιμετρικά της πόλης δεν υπήρχαν πάνω από 200μ., ακόμη και στα πιο απομακρυσμένα μέρη, χωρίς παρέες κόσμου να σε ενισχύουν, εκεί όπου τα παιδιά με τους γονείς τους ξυπνούσαν από τις 7.30 το πρωί, ώστε να χειροκροτήσουν τους δρομείς έξω απ’ τα σπίτια και τις αυλές, ακόμη και με τις πιτζάμες τους. Εκεί που ο κόσμος έβγαζε τα ντραμς, τα μουσικά όργανα και τις κουδούνες για να ενθαρρύνει τους δρομείς. Εκεί, που οι οικογένειες έγραφαν πανό για να διαβάσουν οι μαραθωνοδρόμοι και να πάρουν κουράγιο. Θυμάμαι σαν να ήταν χθες τον πιτσιρικά που κρατούσε ένα χαρτόνι που έγραφε, «Ο Τσακ Νόρις δεν κατάφερε ποτέ να τερματίσει Μαραθώνιο! Εσύ μπορείς!»
Δεν τα γράφω αυτά με πεσιμιστική διάθεση. Πάντα ήλπιζα και ακόμη ελπίζω για τη βελτίωση της πατρίδας μου σε όλους τους τομείς. Μαζί με όλα αυτά που πρέπει να διορθώσει ο καθένας μας, σε επίπεδο ομάδας, οικογένειας ή ατόμου, ας προσπαθήσουμε να αλλάξουμε κάτι, έστω μικρό, όταν ξαναβρεθούμε θεατές σε κάποιον αγώνα δρόμου.
Τα πράγματα αισίως στον Αυθεντικό Μαραθώνιο της Αθήνας είναι σαφώς καλύτερα. Το κοινό εκεί έχει αρχίσει να εκπαιδεύεται και να αποκτά μια αθλητική κουλτούρα. Ελπίζω σύντομα να συμβεί το ίδιο και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε όλους τους αγώνες στη χώρα μας. Όπως μου είπε και ένας φίλος, η οικονομική κρίση υπάρχει μερικά χρόνια στη χώρα μας και κάποια στιγμή θα ξεπεραστεί. Η πολιτισμική κρίση που υπάρχει πολλές δεκαετίες πότε και πώς θα ξεπεραστεί;
Επειδή, πιθανότατα το άρθρο θα διαβαστεί στην πλειονότητα από δρομείς, ας μεταδώσουμε εμείς στους γνωστούς και φίλους την αξία της ενθάρρυνσης και της επιβράβευσης στους δρομείς που θα συναντήσουν στο διάβα τους στον επόμενο αγώνα. Ένα «Μπράβο!» ή ένα «Φαίνεσαι ωραίος-α και άνετος-η!» μπορεί εύκολα να ειπωθεί. Φυσικά, είναι δύσκολο να το πεις σε όλους, σ’ έναν αγώνα μιας ώρας ή έξι ωρών που διαρκεί ένας μαραθώνιος δρόμος. Ας το πούμε τουλάχιστον σε μερικούς και ας χειροκροτήσουμε τους αθλητές που είναι εκεί έξω! Σίγουρα δεν μας υποχρεώνει κανείς αλλά αφού είμαστε κι εμείς εκεί δίπλα ας το κάνουμε για μας και ας χαρούμε με το χαμόγελό τους! Όπως όταν χαρίζεις ένα δώρο και έχεις κι εσύ ο δωρητής ισάξια, αν όχι μεγαλύτερη χαρά.
Πρωτίστως, δεν πρέπει να το ξεχνούμε εμείς οι ίδιοι οι δρομείς όταν δεν συμμετέχουμε σε κάποιον αγώνα και είμαστε θεατές. Ακόμη κι ένα νεύμα, ένα χαμόγελο είναι αρκετό και όλοι το γνωρίζουμε!
Αναρωτιέμαι, αν δεν μπορούμε να ενώσουμε τα ίδια μας τα χέρια μεταξύ τους από αδιαφορία, πώς άραγε θα ενδιαφερθούμε και θα δώσουμε το χέρι μας στον διπλανό όταν χρειαστεί να τον σηκώσουμε;
Το χειροκρότημα του ενός ακούγεται υπόκωφα και παράξενα, αλλά τα πολλά είναι μουσική! Ας ελπίσουμε ότι στον επόμενο αγώνα θα ενώσουμε τις μοναξιές μας, θεατές και δρομείς μεγάλων αποστάσεων!
Δημήτρης Τζεφαλής
Καθηγητής Φυσικής Αγωγής
Απόφοιτος Τ.Ε.Φ.Α.Α. Α.Π.Θ.
Προπονητής δρόμων αντοχής